Бейбіт жиындар
Бейбіт жиндар бостандығы - бұл теріс құқық, бұл мемлекеттің оны қамтамасыз ету үшін ешқандай оң міндеттемелері жоқтығын білдіреді.
Басқаша айтқанда, мемлекет бейбіт жиналыстар бостандығын қамтамасыз ету үшін ешқандай күш жұмсай алмайды (оның ішінде қаржылық).
Өкішішке қарай, қабылданған заң дискриминациялық нормаларды қамтиды, қосымша шектеулер енгізіп, бейбіт жиналыстың ұйымдастырушылары мен қатысушыларына әкімшілік жауапкершілік жүктейді.
Бейбіт жиын ұйымдастырушы бола алмайтын адамдар:
- 1
Сот әрекетке қабілетсіз немесе іс-әрекетке шектеулі қабілетсіз деп таныған не сот үкімімен түзеу жұмыстары, қоғамдық жұмыстарға тарту, бостандығын шектеу, қамауға алу, жазасын өтеу мерзіміне бас бостандығынан айыру түріндегі жаза тағайындалған Қазақстан Республикасының азаматы
- 2
Жаппай тәртіпсіздіктер, мемлекетке опасыздық, тыңшылық, экстремистік және террористік қылмыстарға қатысқаны, бейбіт жиналыстарды ұйымдастыру мен өткізу тәртібін бұзғаны үшін өтелмеген немесе алынбаған соттылығы бар Қазақстан Республикасының азаматы
- 3
Қазақстан Республикасы заңнамасы тағайындаған реттілікте тіркеуден өтпеген заңды тұлға
- 4
Қазақстан Республикасында бекітілген заңдар бойынша қызметі тоқтатылған не тыйвм салынған ұйым
Заң жергілікті атқарушы органдардың бейбіт жиындар өткізуге арналған мамандандырылған орындардың тізімін анықтау құқығын белгілейді, олардың саны кем дегенде 3 болуы керек.
Жергілікті атқарушы орган:
- 10 негіз бойынша бейбіт жиын өткізуден бас тартуға
- 6 себеп бойынша бейбіт жиындарды тоқтатуға құқылы
- 1
Хабарлау рәсімі пропорционалды бағалау нысаны болуы керек және тек бейбіт жиындар бостандығы құқығын жүзеге асыруға бағытталған болуы керек.
- 2
Жасалған хабарлау жүйесі бейбіт жиындарды жеңілдетуі керек және алдын ала рұқсат беру үшін іс жүзіндегі талап болмауыі керек.
- 3
Билікті жиын туралы хабардар етпеу жиынды заңсыз етпейді,, сондықтан жиындыы тарату үшін себеп болмауы керек.
- 4
Алдын ала хабарлау талабын алдын алдын ала берумен шатастырмаған жөн.
- 5
Бейбіт жиындар бостандығы - бұл артықшылық емес - құқық, оны жүзеге асыру биліктің алдын-ала рұқсат ету себебі боламуы тиіс.
- 6
Жиындарды өткізу - бұл қоғамдық орындарды сауда немесе көлік құралдары мен жаяу жүргіншілер қозғалысы сияқты қоғамдық орындарды пайдалану.
- 7
Бұл құқық өз мәнін жоғалтпауы үшін жиналыстар, соның ішінде жол қозғалысы, саудагерлердің ызалануы және тіпті коммерциялық қызметке зиян келтіретін әдеттегі өмір ағымының белгілі бір бұзылуына көну керек
- 8
Бейбіт жиын құқығы - барлық адамдарға тиесілі жеке құқық
- 9
Жиынның жекелеген қатысушылары жүзеге асырған зорлық-зомбылық актілері жиындыы бейбіт емес жиынға айналдырмайды
ҚР ҚК 174-бабы бойынша бейбіт жиындарды ұйымдастырушы мәртебесіне соттылығы бар азаматтарды жібермеу туралы:
- 1
"Экстремизм" терминінің халықаралық-құқықтық нормаларды орындауға міндетті және қылмыстық-құқықтық категория ретінде қолданылатын, адамның кейбір негізгі құқықтарын жүзеге асырумен үйлеспейтін ештеңе жоқ
- 2
"Экстремизмге" қарсы тұру туралы заңдарды осындай әрекеттерді басу үшін қолдану мемлекеттің міндеттемелері бойынша бейбіт жиындар өткізу сияқты іс-шаралар келісім-шартқа сәйкес келмейді
Егер сіз бейбіт жиында ұсталған болсаңыз, не істеу керек?
Полиция қызметкерлері Сізді ұстап алып, полиция бөлімшесіне жеткізе алады
Сізді ұстау себебін, ұстаған қызметкердің тегі мен лауазымын анықтап, жетонның бірегей нөмірін жазып алу (есте сақтау) қажет
Ұсталған болсаңыз, ешқандай жағдайда полицияға қарсылық танытпаңыз, балағат сөздерді немесе қорлайтын сөздерді қолданбаңыз
Сіздің қарсылық танытпағаныңыз көрінетіндей (оның ішінде фотосуреттер/видеолар) агрессивті мінез-құлықты көрсетпеңіз
Туыстарыңызға немесе таныстарыңызға сізді қайда және қалай ұстағанын дереу хабарлаңыз, сізді қайда жеткізетінін білуге тырысыңыз
Ұсталған жағдайда және мүмкіндік болған жағдайда бұл туралы туыстарыңыз бен жақындарыңызға кез келген қолжетімді тәсілмен хабарлаңыз.
Құқық қорғау топтары уақытылы жауап беріп, заңгерлік көмек ұйымдастыруы үшін әлеуметтік желілерде жазба қалдырыңыз
Егер сізге зорлық-зомбылық қолданылса, полиция қызметкерлерінен Сізге алғашқы көмек көрсетуді және жедел жәрдем бригадасын шақыруды сұраңыз. Егер сізге көмек көрсетілмесе, зақымдануды және олардың көмек көрсетуден бас тартуын тіркеңіз
Бөлімшеден шыққаннан кейін адвокатпен немесе құқық қорғаушымен хабарласыңыз және зақымдануды құжат түрінде бекіту үшін дәрігерге (сот-медициналық сараптама) хабарласыңыз
- 1
Бейбіт жиын келісілгенін және хабарлама жіберілгенін анықтау қажет. Қолданыстағы заңнамаға сәйкес келісілмеген бейбіт жиындарға қатысу үшін жауапкершілік ұйымдастырушыларға ғана емес, қатардағы қатысушыларға да қолданылады
- 2
Рұқсат етілмеген бейбіт жиындарға қатысу ескерту жасауға немесе отыз айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде айыппұл салуға не он бес тәулікке дейінгі мерзімге әкімшілік қамауға алуға әкеп соғады.
- 3
Бейбіт жиын рұқсат етілгендігі туралы ұйымдастырушылар немесе жергілікті өзін-өзі басқару органдарынан (әкімшілік) білуге болады
Бейбіт жиында тыйым салынады:
- 1
Қолданыстағы заңнамаға сәйкес жеке қорғаныс құралдарын (медициналық маскалар) қоспағанда, бетіңізді жасыратын киім киюге тыйым салынады)
- 2
Қазақстанда сот тәртібімен экстремистік, террористік, діни деп танылған ұйымдардың нышандарын көрсету
- 3
Әлеуметтік, ұлттық, рулық, нәсілдік, таптық алауыздықты қоздыру ретінде түсіндірілуі мүмкін ұрандармен, үндеулермен сөйлеу.
Мұндай мәлімдемелер Қазақстан Қылмыстық кодексінің 174-бабына сәйкес сізге қарсы қолданылуы мүмкін
- 4
Бейбіт жиында алкогольдік, есірткілік, уытқұмарлық масаң күйде болуға да тыйым салынады. Өзіңізбен бірге алкоголь, есірткі алмаңыз (сіз оларды мүлдем қолданбайсыз деп үміттенеміз)
- 5
Бейбіт жиындарға өзіңізбен бірге балаларды апару. Кәмелетке толмаған адамды тарту жүз айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде айыппұл салуға не он тәулікке дейінгі мерзімге әкімшілік қамауға алу салдары бар.
Өзіңізбен бірге алуға ұсынамыз:
- Өзіңізбен жеке куәлігіңізді алуды ұмытпаңыз
Өзіңізбен бірге су, толығымен қуатталған телефон, пауербанк пен телефон қуаттайтын құрал алуға кеңес береміз
Көшеде бірнеше сағат тұруға керектігін ескере отырып, ауа-райына сай киінуді ұсынамыз
Өзіңізбен бірге тәркіленуі мүмкін зат алмаңыз: банк карталары, портмоне, телефонда сақталған құписөздер мен басқа заттар. Жеке заттарыңызды тәркілеп алу қаупін азайтыңыз.
Өзіңізбен бірге кез келген қару түрін, пиротехника, отқа қауіпті не улы заттар алмаңыз.
Өз лауазымдық міндеттерін орындау кезінде жүрген адамдарды (полицейлерді) суретке түсіру және түрлерін түсіруге рұқсат етілген
Өкінішке қарай, кез келген сақтық шараларын қолдану және заң ережелерін сақтау, Сізді ұстап алмауға кепілдік бермейді
Ұсталған жағдайда және мүмкіндігіңіз болған жағдайда бұл туралы туыстарыңыз бен жақындарыңызға кез келген қолжетімді тәсілмен хабарлаңыз. Құқық қорғау топтары уақытылы жауап беріп, заңгерлік көмек ұйымдастыруы үшін әлеуметтік желілерде жазба жасаңыз
Ұстау кезінде өзіңізді қалай ұстау керектігі туралы QALTADA қосымшасын жүктеу арқылы көбірек біле аласыз
Мүмкіндігінше достарыңызға, адвокатыңызға немесе заңгеріңізге бейбіт жиынға қатысуыңыз және ондағы рөліңіз (қатысушы, блогер, БАҚ өкілі немесе басқалар) туралы алдын ала хабарлаңыз
Сайт «Еркіндік Қанаты» ҚҚ-ның 2015 жылы басталған, адам құқықтары саласындағы білім беруге бағытталған құқық қорғау қызметі туралы ақпарат береді. ErkindikQanaty.kz сайтының материалдарын дереккөзге сілтеме қою арқылы ғана қолдануға болады.
